Rijksuitkeringen Energietransitie
Met het klimaatakkoord is uitgewerkt hoe Nederland in 2030 49% CO2-reductie kan realiseren. Voor de doelstelling om in 2030 35TWh duurzame energie op land op te wekken zijn landsdekkend Regionale Energie Strategieën (RES) opgesteld. Voor de doelstelling om in 2030 1,5 miljoen gebouwen aardgasvrij te maken moesten alle Nederlandse gemeenten uiterlijk 2021 een Transitievisie Warmte hebben opgesteld. Het Rijk stelt tot en met 2030 € 5.632 miljoen beschikbaar voor de uitvoeringslasten van decentrale overheden op het gebied van energietransitie. In 2024 is een herijking van de afspraken hierover voorzien door de Raad voor het Openbaar Bestuur.
De Rijksuitkeringen voor de uitvoering van het klimaatakkoord en de aanpak van energiearmoede zijn tot op heden in de vorm van specifieke uitkeringen (SPUKs). Dat betekent dat de toegekende budgetten ingezet moeten worden voor specifieke taken, binnen een bepaalde termijn en dat moet worden voldaan aan vooraf bepaalde eisen bij de verantwoording. De verantwoording vindt plaats volgens de zogenoemde Single Information Single Audit (Sisa) methode.
Tijdelijke regeling Capaciteit decentrale overheden voor klimaat- en energiebeleid (CDOKE)
In 2023 heeft de gemeente de tijdelijke regeling capaciteit decentrale overheden voor klimaat- en energiebeleid (CDOKE) aangevraagd. In totaal is € 1.934.874,- aan Diemen toegekend. Dit wordt in 3 termijnen in 2023, 2024 en 2025 uitbetaald. Na uitkering in een bepaald jaar moet het binnen het 3e jaar na het jaar van ontvangst zijn uitgegeven. Over 2023 is € 639.160,- ontvangen. De uitkering in 2023 is conform de 2e kwartaalbrief 2023 grotendeels ingezet voor inzet van de reeds bestaande capaciteit op klimaat- en energiebeleid en daarnaast voor versterking op communicatie en inhuur. Bij de begroting 2023 viel de inzet van de bestaande capaciteit op klimaat- en energiebeleid ten laste van de algemene middelen. Deze niet ingezette algemene middelen zijn conform de 2e kwartaalbrief 2023 toegevoegd aan de Bestemmingsreserve Duurzaamheid.
Aanpak van energiearmoede
Er zijn in totaal 3 Specifieke Uitkeringen (SPUKs) aan Diemen toegekend voor de aanpak van energiearmoede vanuit duurzaamheid. Dit zijn dus andere uitkeringen dan voor de compenstatieregeling voor de gestegen energieprijzen voor lage inkomens vanuit het sociale domein. Ze moeten worden ingezet voor voorlichting en energiebesparende maatregelen. De SPUKs zijn aan de gemeente uitgekeerd in januari 2022 (€ 225.688), juni 2022 (€ 225.688) en juli 2023 (€ 224.431) en worden ingezet voor voorlichting over energiebesparing en maatregelen tegen energiearmoede. Met dit budget kan geen gebruik worden gemaakt van het BTW compensatiefonds. Het budget moet uiterlijk 31 december 2025 zijn uitgegeven aan maatregelen tegen energiearmoede. Voor de aanpak van energiearmoede over 2023 vanuit duurzaamheid wordt verwezen naar de paragraaf duurzaamheid thema 2.A Energie en Klimaat.
Lokale Aanpak Isolatie (LAI) vanuit het Nationale Isolatie Programma (NIP)
Voor de Lokale Aanpak Isolatie vanuit het Nationale Isolatie Programma van het Ministerie van BZK heeft de gemeente Diemen in juni 2022 tegelijk met de uitkering van de tweede SPUK voor de aanpak van energiearmoede een bedrag van € 70.775 ontvangen. Dit bedrag moet uiterlijk einde 2025 zijn uitgegeven. In 2023 is dit ingezet voor inhuur bij het opstellen van de Aanpak isolatie en energiebesparing koopwoningen 2023 - 2026 en het uitvoeren van collectieve inkoopacties.
In april 2023 heeft het college de Aanpak isolatie en energiebesparing koopwoningen 2023 - 2026 vastgesteld. Op basis van deze Aanpak heeft de gemeente Diemen in september 2023 de SPUK Lokale Aanpak Isolatie vanuit het Nationale Isolatie Programma voor 2023 en 2024 aangevraagd. Hiertoe is € 228.314 toegekend. In 2023 is hiervan € 180.134 ontvangen. Het budget wordt deels in 2023 uitbetaald en deels in 2024. Het bedrag moet uiterlijk eind 2026 zijn uitgegeven aan isolatie van woningen met een focus op slechte labels (label G tot en met D). Voor dit budget kan geen gebruik worden gemaakt van het BTW compensatiefonds.